De kunstenares die een hersenchirurg wilde worden.

Voor de kun­stenares haar eerste belan­grijke solo ten­toon­stelling in België, toont Athena Papadopoulos een volledig nieuwe reeks werken die bestaan uit sculp­turen, gelu­id, geprinte media en een schilderij.

In de cen­trale ruimte van Liebaert Projects vin­den wij het zelf geschreven en handgeschilderde boek The Apple Nun (Book of Hymns) op een oude bid­stoel. De tekst is gebaseerd op de auto­bi­ografie van de kun­stenares haar groot­vad­er (die nu 94 jaar oud is) en vertelt het ver­haal van zijn nicht Magdalina. Een prachtige jonge Griekse vrouw waar­van haar kleine portret­ten zijn ver­w­erkt op de voor­pag­i­na van The Apple Nun (Book of Hymns). Zij werd begeerd door alle man­nen in het dorp, maar vluchtte weg van dit lev­en vol lust en bekeerde zich tot non. Eén van haar tak­en was appels plukken uit de boom­gaard tij­dens het oogst­seizoen. Tot het op een dag ver­keerd ging en zij uit de boom viel. De gevol­gen waren niet te omzien. Verlamd werd zij uit het kloost­er ver­stoten omdat ze haar tak­en niet meer kon vol­bren­gen. Het ver­haal van begeerte, vlucht­en en afwi­jzen gebruikt Papadopoulos als rode draad door de ten­toon­stelling. Ze vult het ver­haal verder aan met ref­er­en­ties naar eerdere ten­toon­stellin­gen, de posi­tie van de vrouw in de maatschap­pij, de bij­bel met zijn rijke ver­halen maar ook de geschiede­nis van Liebaert Projects. The Apple Nun is per­ti­nent aan­wezig in de ten­toon­stelling. Zoals herf­st­bladeren die over­al ongewild terechtkomen. Van ruimte trans­formerend en visueel bindend ele­ment, tot inhoudelijk ref­er­en­tiekad­er voor iedere ruimte die Papadopoulos onder­han­den nam.

Dan komen we terug bij de kun­stenares die als kind een hersenchirurg wilde wor­den. Papadopoulos is dit gelukkig niet gewor­den, maar het is een mooie metafoor: ze sni­jdt niet alleen gezwind door lagen divers tex­tiel, make-up en haarkleur­pro­ducten om haar gelaagde ver­haal te vertellen. Ze naait won­den dicht en brengt zo een com­plex denkweb samen dat niet alleen per­soon­lijk maar ook uni­verseel is. Het werk van de kun­stenares is niet in één keer te vat­ten, net zoals ook ons eigen brein deels ondoor­gron­delijk is. De werken zijn als lit­tekens of ampu­taties in de ruimte. Zo ziet de kun­stenares de vijf cen­trale sculp­turen (Leaves that Talk Dirty Making Curlies Stand Straight) die opgesteld staan voor The Apple Nun (Book of Hymns), als abstrac­ties van bomen of ver­wron­gen muziekin­stru­menten die samen een koor vor­men. Elk hebben ze een eigen unieke karak­ter en stem. Het skelet van de sculp­turen is gemaakt door meubels uit elka­ar te halen, stukken te bew­erken en terug aan elka­ar te lassen. Daarna zijn ze omwikkeld met haar eigen kledij. De kledij wordt als het ware het vlees. De boven­laag zijn zwach­tels bedekt in make-up, haar­sprays, glit­ter en ver­nis. Het opmak­en van de sculp­turen kan gezien wor­den als het optrekken van een façade, de ware aard ver­ber­gen. Of terug de vlucht nemen van onderliggende gebreken? De sculp­turen bevat­ten kleine vogels, hun bek is gemaakt van een gynae­col­o­gisch instru­ment. Vrouwen zullen snel begri­jpen bij het zien van het stuk plas­tic wat pre­cies bedoelt bedoeld wordt. Dit kleine ele­ment in de sculp­turen is dan weer een hom­mage aan Gery Van Tendeloo, de vorig jaar overleden cura­tor en beziel­er van Liebaert Projects. De vogels zin­gen elk in geheel eigen sti­jl de vijf num­mers uit The Apple Nun (Book of Hymns) die dienst doet als hun bij­bel. In de groot­ste zijkamer zien we Infertility Orchestra Cries in D‑Minor, een klein­er koor verza­meld rond een muziek­stan­daard met een bew­erkt kopie van The Apple Nun (Book of Hymns). Dit ensem­ble ziet er vrolijk car­toonesk uit, maar onder­huids is het somber en stil. Hun baby’s zijn onbereik­baar en liggen hulpeloos onder de stoelt­jes te wacht­en. In dezelfde ruimte hangt ook Abstinent Heart Fodder, (The Apple Nun Painting), 20172019. Een schilder­ij waarin eilan­dachtige vor­men de pro­tag­o­nist van de ten­toon­s­tel- ling omrin­gen. Het idee van warmte, menselijk con­tact, onthoud­ing en lust wor­den hier tegen­over elka­ar uitgespeeld.

De appel en de zonde komen dan weer terug in een andere zijkamer, waar de kun­stenares de appel­boom ver­beeldt op een fan­tastis­che manier in The Apple Tree, (Mary Magdalexxxi): een lichtsculp­tu­ur die zijn lust­ten­takels ver­spreid over de ruimte badend in rood licht. Let hier zek­er op de vele details zoals de gezicht­en van de gevallen vrouwen, de Hooters pins of ket­ting met kip­pen­bot­jes. In de kamer daar­naast zien we een bruidspaar, het werk kreeg de titel Former Selves. Het is een ref­er­en­tie naar een reeks vroegere sculp­turen van de kun­stenares gebaseerd op stoe­len die aangek­leed wer­den als feesthang­ers. Nu zijn de sculp­turen veel mys­terieuzer, als geesten staan ze opgesteld in een schri­jn of gedenkplek. Het bruidspaar is ver­bon­den met aaneenge­knoopte lak­ens, om te ontsnap­pen uit het ven­ster van het inter­naat of een instelling. Het ontsnap­pingsmid­del werkt hier als de verbindende en miss­chien zelfs ver­stikkende fac­tor. Deze span­ning zien we ook in FF&BB, de twee gelief­den die vast zit­ten aan elka­ar met hun ten­takels van vishak­en badend in kleur­rijk licht. Tegelijk willen ze weg van elka­ar, dat kun­nen we horen en aflezen op de kleine handgeschreven tek­st­bal­lon­nen die Papadopoulos vast­naaide op de kledij van de twee fig­uren, maar dat kun­nen ze niet door hun sit­u­atie. De kun­st van een goede relatie te onderhouden.

De edi­ties aan de inkom kre­gen de titel Hardest Harvest. Een kip, eend of kalkoen zon­der kop recht uit een car­toon. Papadopoulos houdt van regis­seurs zoals Jim Henson, klassieke films maar ook van tra­di­ties zoals ​‘Thanksgiving Day’. De edi­ties zijn uit­gestald zoals bij een ker­miskraam waar men zak­en omschi­et of omgooit. Hier heeft de kun­stenares speels omge­gaan met het gegeven ​‘The fall’: enerz­i­jds de ver­wi­jz­ing naar de herf­st met zijn kleuren­pracht en alle bladeren op de grond, en anderz­i­jds ​‘the fall’ als in de val van Adam & Eva. De edi­ties wor­den te koop aange­bo­den aan 950€ per stuk ter onder­s­te­un­ing van de kun­stenares en de verdere werk­ing van Liebaert Projects.

Neem zek­er bij vertrek een kopie van The Apple Nun (Book of Hymns) mee naar huis om te lezen en kom zek­er nog eens terug om de vele details in de gelaagde werken te heront­dekken. Joachim Coucke is cura­tor voor Liebaert Projects en kunstenaar.

OVER ATHENA PAPADOPOULOS

Athena Papadopoulos werd geboren in Toronto, Canada in 1988. Ze woont en werkt in Hull (UK). In 2013 behaalde ze haar MFA bij Goldsmiths in London. Een selec­tie recente ten­toon­stellin­gen: Holy Toledo, Takotsubo!, Kunsthalle Lissabon, Lissabon; A Tittle-Tattle-Tell-A-Tale Heart, Humber Street Gallery, Hull; The Smurfette, Emalin, London; Belladonna‘s Muse, curat­ed by Samuel Leuenberger, CURA Basement Roma, Rome; Wolf Whistles, Shoot the Lobster, New York; Streams of Warm Impermanence, David Roberts Art Foundation, London; Wild Style, Peres Projects, Berlijn; Bloody Life, Herald St., London. Toekomstige ten­toon­stellin­gen: een solo ten­toon­stelling bij Mostyn (Wales), in de lente van 2020 en een groep­sten­toon­stelling bij Institute of Contemporary Art, Los Angeles.